โรคสำคัญที่ควรรู้ของนกตระกูลนกปากขอ

โรคสำคัญที่ควรรู้ของนกตระกูลนกแก้วและการรักษา
Chlamydiosis

Chlamydiosis หรือ Psittacosis หรือ Ornithosis หรือ Parrot Fever หรือไข้นกแก้ว เป็นโรคติดเชื้อของระบบทางเดินหายใจที่พบบ่อยในตระกูลนกแก้ว (Psittacine) และนกพิราบ (Columbinidae) สามารถติดต่อถึงมนุษย์ได้เช่นกัน

สาเหตุ :

เกิดจากเชื้อ Chlamydia หรือ Chlamydia psittaci ที่ถูกขับออกมากับน้ำมูก น้ำลาย และอุจจาระของนกป่วย ซึ่งสามารถปลิวเป็นละอองเล็ก ๆ เข้าสู่ระบบทางเดินหายใจของนกตัวอื่นหรือปะปนกับน้ำและอาหารที่กินเข้าไป ทำให้เกิดการแพร่ระบาดและติดเชื้อนี้

อาการ :

1. ซึม ไม่กินอาหาร

2. น้ำหนักลด ผอมอกแหลม ขนยุ่งเหยิงสกปรก

3. ท้องร่วง ปัสสาวะที่ปนออกมาเป็นสีเขียวมรกต (Biliverdinuria) ซึ่งเป็นจุดเด่นจำเพาะของโรคนี้

4. ตาอักเสบ

5. โพรงจมูกอักเสบ

6. หายใจลำบาก

7. อาจชัก หรือเป็นอัมพาตตอนท้ายของลำตัว


การตรวจวินิจฉัย :

1. จากประวัติและอาการที่ปรากฏตลอดจนปัสสาวะที่เป็นสีเขียวก็พอช่วยได้บ้าง

2. ตรวจทางห้องปฏิบัติการโดยวิธี Direct Complement Fixation (DCF), Latex Agglutnation (LA) หรือแยกเชื้อโดยตรง ฯลฯ

3. ผ่าซากชันสูตรจะพบวิการที่เห็นด้วยตาเปล่าที่เป็นข้อวินิจฉัยสำคัญ คือ Hepatomegaly, Splenomegaly ผนัง Air Sacs หนาและขุ่น และ Fibrinous endocarditis

การรักษา :

1. Chlortetracycline ผสมอาหาร ขนาด 5000 ppm. กินติดต่อกันนาน 30 วัน

2. Oxytetracycline ฉีดเข้ากล้ามเนื้อ ขนาด 75-100 มก./กก.

3. Doxycyline ฉีดเข้ากล้ามเนื้อ ขนาด 100 มก./กก. ทุก 7 วัน

4. ถ้านกไม่กินอาหารให้ใช้การรักษาประคับประคองเสริมไปตลอด

คำแนะนำ :

1. นกในตระกูลนกแก้วทั้งหลายควรให้การป้องกันโรคนี้โดยใช้ Chlortetracycline ผสมอาหารขนาด 0.5 มก./อาหาร 1 กรัม กินติดต่อกัน 45 วัน

2. ควรเลือกซื้อนกจากแหล่งที่น่าเชื่อถือ เช่น ฟาร์มนกที่มีคุณภาพ

3. แยกนกที่มีอาการน่าสงสัยออกมาทำการตรวจและรักษา

4. โรคนี้สามารถติดต่อจากสัตว์มาถึงคนและเป็นอันตราย ดังนั้นต้องแจ้งให้เจ้าของสัตว์ทราบและป้องกันเสียแต่เริ่มเลี้ยง

5. โรคนี้สามารถรักษาให้หายขาดได้แต่ใช้เวลาพอสมควร