ยารักษาสัตว์

ยารักษาสัตว์
ข้อมูลที่เป็นรายละเอียดเกี่ยวกับยาสัตว์ อาหารเสริมและผลิตภัณฑ์ที่ผลิตมาจากธรรมชาติ ที่สัตวแพทย์นิยมนำมาใช้กับสุนัขและแมว เป็นสิ่งที่สำคัญมากต่อเจ้าของสัตว์เลี้ยง ไม่ว่าจะเป็นเจ้าตูบ เจ้าเหมียว หรือไอ้ตัวเล็กๆ ของชั้น ไอ้หมูตอน อื่นๆ อีกมากมายที่มีการสรรหามาใช้ สิ่งต่างๆ ที่เกี่ยวกับผลิตภัณฑ์สัตว์ที่เจ้าของควรรู้ เป็นต้นว่า ชื่อสินค้า ทั้งชื่อการค้า (trade name) ชื่อตัวยาสำคัญ (active ingredient) รูปแบบของยา หรือสารสำคัญ (form) การเก็บรักษา (storage) ขนาดของยาหรือผลิตภัณฑ์ที่ใช้กับสัตว์ (dose) การให้ หรือฉีด (administration) การใช้ (uses) ผลข้างเคียงต่างๆ (side effects) ที่เกิดจากการใช้ยา หรือผลิตภัณฑ์นั้นๆ ข้อบ่งใช้ หรือข้อห้ามการใช้ต่างๆ (contraindications) ความเป็นพิษของยา (toxicities) และคำเตือนต่างๆ ที่เกี่ยวกับยาและผลิตภัณฑ์นั้น จะได้มีการนำมากล่าวถึงในลำดับต่อๆ ไป

อย่างไรก็ตามพึงระลึกอยู่เสมอว่า ยา หรือผลิตภัณฑ์ต่างๆ ที่นำมาใช้กับสัตว์ ตูบ หรือเหมียว ควรนำมาใช้ด้วยความระมัดระวังและมีการใช้ภายใต้การแนะนำของสัตวแพทย์ประจำตัวสัตว์เลี้ยงของท่าน ขนาดของยาที่ใช้กับสัตว์จะมีการผันแปรไปตามขนาดของตัวสัตว์ หรือน้ำหนักตัวของสัตว์ (ทุกครั้งที่ใช้มีการใช้ยาจึงควรมีการชั่งน้ำหนักสัตว์เสมอ) ภาวะทางสุขภาพของสัตว์ (health conditions) อายุและแม้แต่พันธุ์ของสัตว์ในบางกรณีต้องคำนึงถึงเช่นกัน กรณ๊ที่มีการใช้ยา หรือสารเสริม (supplement) ในเวลาเดียวกันหลายๆ ชนิด อาจจะต้องคำนึงถึงผลที่จะมีต่อประสิทธิผลและความเป็นพิษของยา ดังนั้นควรตรวจสอบกับสัตวแพทย์ประจำตัวสัตว์ของท่านเสมอ เมื่อจะมีการให้ยา หรือสารเสริมกับสัตว์เลี้ยงของท่าน

ยาปฏิชีวนะ (Antibiotics)
Aminopenicillins
Cephalosporin (Keflex, Cefa-drops)
Clindamycin (Antirobe)
Enrofloxacin (Baytril)
Erythromycin
Gentamicin (Gentocin)
Kanamycin (Amforal, Kantrim)
Marbofloxacin (Zeniquin)
Metronidazole (Flagyl)
Neomycin
Novobiocin (Albaplex)
Orbifloxacin (Orbax)
Ormetroprim/sulfadimethoxine (Primor)
Penicillinase-resistant Penicillins (Cloxacillin)
Extended-spectrum Penicillins (Carbenicillin)
(Natural) Penicillins (Penicillin G, Crystiben, Penicillin V)
Potentiated Penicillins (Clavamox, Augmentin)
Sulfadimethoxine & Ormetroprim (Primor)
Sulfadimethoxine (Albon, Bactrovet)
Tetracyclines (Doxycycline, Oxytetracycline)
Trimethoprim plus Sulfadiazine/Sulfamethoxazole (Tribrissen, TMP-SDZ)
Amikacin

ยาที่ออกฤทธิ์ต้านจำเพาะ (Antidotes)
Vitamin K (Phytonadione)
Acetylcysteine

ยาต้านเชื้ออรา (Antifungal)
Griseofulvin (Fulvicin)
Itraconazole (Sporanox)

ยาต้านฮีตามิน (Antihistamines)
Clemastine (Tavist 1)
Cyproheptadine
Dimenhydrinate (Dramamine)
Diphenhydramine (Benadryl)
Hydroxyzine (Atarax)
Chlorpheniramine (Chlor-Trimeton)
ยาต้านโปรโตซัว (Antiprotozoal)
Sulfadimethoxine (Albon, Bactrovet)
Trimethoprim plus Sulfadiazine/Sulfamethoxazole (Tribrissen, TMP-SDZ)
Metronidazole (Flagyl)

ยาต้านการอักเสบที่ไม่ใช่สเตอร์รอยด์ (Non-steroidal Anti-inflammatories)
Carprofen (Rimadyl)
Etodolac (Etogesic)
Meclofenamic Acid (Arquel)
Phenylbutazone
Aspirin

ยาที่ใช้ในการรักษาปัญหาทางพฤติกรรม (Behavior Modification)
Amitriptyline (Elavil)
Buspirone (Buspar)
Clomipramine (Clomicalm, Anafranil)
Diazepam (Valium)
Fluoxetine (Prozac)
Selegiline (Anipryl)

ยาที่ใช้กับระบบทางเดินอาหาร (Digestive Tract)
Activated Charcoal
Aminopentamide(Centrine)
Antacids/Phosphate Binders (Maalox, Milk of Magnesia)
Bismuth Subsalicylate (Pepto Bismol)
Cimetidine (Tagamet)
Cisapride (Propulsid)
Diphenhydramine (Benadryl)
Famotidine (Pepcid)
Kaolin/pectin (Pet Pectate, Kaopectate, Canine Pectate)
Loperamide (Immodium)
Metoclopramide (Reglan)
Metronidazole (Flagyl)
Misoprostol (Cytotec)
Omeprazole (Prilosec)
Pancreatic Enzymes (Pancrezyme, Viokase-V)
Petroleum-based Laxatives and Hairball Remedies (Laxatone)
Psyllium (Metamucil, Vetasyl)
Ranitidine (Zantac)
Sucralfate
Dimenhydrinate (Dramamine)
ยาขับน้ำ(Diuretics)
Furosemide (Lasix)
Mannitol

ยาที่ใช้ในการรักษาตา (Eye Medications)
Artificial Tears Atropine
Cyclosporin (Optimune)
Ophthalmic Medications

ยาที่เกี่ยวกับระบบภูมิคุ้มกันและยาต้านมะเร็ง(Immune System, Anti-cancer)
Acemannan
Azathioprine (Imuran)
Cyclosporin
Glucocorticosteroids (Prednisone, Dexamethasone, Hydrocortisone)
ยาที่ใช้เกี่ยวกับระบบขับถ่ายปัสสาวะและไต(Urinary Tract and Kidney)
Allopurinol
Antacids/Phosphate Binders (Maalox, Milk of Magnesia)
Erythropoietin (EPO, Epogen)
Estrogens (ECP, DES)
Methionine
Phenylpropanolamine (Dexatrim)
Potassium Supplements (Tumil K, K-Dur)

วิตามิน เแร่ธาตุ อิเลกโตรไลท์และสารผลิตจากธรรมชาติ(Vitamins, Minerals, Electrolytes, Nutraceuticals)
Fatty Acids (Vitacaps, Vitacoat, 3V Caps, Derm Caps)
Glycosaminoclycans (Glucosamine, Chondroitin)
Polysulfated Glycosaminoglycan (Adequan)
Potassium Supplements (Tumil K, K-Dur)
Vitamin K (Phytonadione)

ที่มา http://learners.in.th/blog/warat-64-15/251052
http://www.thaicalory.com/index.php?topic=5017.0;wap2

1.ยาสามัญประจำบ้านสำหรับนกที่ควรมีใว้ติดบ้าน

ชื่อยา: ด้อคซี่ไซคลีน (doxycycline)
ประเภท: ยาแก้อักเสบ มีทั้งเป็นรูปเม็ด แคปซูล หรือแบบผงละลายน้ำ
ใช้รักษาอาการ: ใช้รักษาโรคทางเดินหายใจ หวัด หลอดลม ทางเดินอาหารและลำไส้อักเสบหรือนกที่ซึมจากการเปลี่ยนแปลงของอากาศ
การให้ยา: โดส 25mg/1ก.ก. ในกรณีที่จับนกป้อนยาได้ หากนกที่ไม่สามารถจับป้อนได้ให้ใช้ครึ่งเม็ดผสมน้ำ100ซี.ซี.ให้กินน้ำยาเอง 5 วัน เช้าละลายยา เย็นเทน้ำยาทิ้ง
หมายเหตุอื่นๆ: ยาตัวนี้ค่อนข้างระคายเคืองกระเพาะครับ หากกินผสมอาหารจะดี อีกอย่างยาจะค่อนข้างขม นกไม่ค่อยชอบ แต่หากผสมกับวิตามินรวมที่เป็นไซรัป ก็จะดีครับ ป้อนง่ายกว่า

ชื่อยา: เอ็น โรฟล๊อคซาซิน10% (enrofloxacin10%)
ประเภท: ยาแก้อักเสบ
ใช้รักษาอาการ: สามารถต่อต้านเชื้อทังแกรมบวกและแกรมลบคอบคุมได้กว้างกว่าด้อคซี่ รักษาอาการท้องเสียได้ด้วย
การให้ยา: โดส 15mg/1ก.ก. ในกรณีที่จับนกป้อนยาได้ หากนกที่ไม่สามารถจับป้อนได้ให้ใช้ละลายยาให้นกกินน้ำเอง 0.2ซี.ซี./น้ำ 50ซี.ซี.
หมายเหตุอื่นๆ: เป็นยาสัตว์ สรรพคุณจะดีกว่าด้อคซี่

ชื่อยา: เมโทรนิดาโซล (metronidazole)
มีหลายรูปแบบทั้งชนิดที่เป็นม็ด และเป็นน้ำ โดยแบบน้ำนั้นจะเป็นรูปแบบของยาฉีด คุณภาพและมีความบริสุทธิ์ของตัวยาสูง แต่นำมาคำนวณขนาดการให้ยาใหม่ให้เหมาะสมกับรูปแบบกิน ใช้ผสมน้ำให้กิน หรือใช้ป้อนโดยตรง แต่ยาฉีดจะหาซื้อยาก รูปแบบที่หาซื้อง่ายตามร้านขายยาทั่วไปคือในรูปแบบเม็ดซึ่งใช้ได้ดีเหมือนกัน ราคาไม่แพง ยิ่งซื้อเป็นกระปุกจะยิ่งถูกมาก สามารถนำมาบดผสมอาหารได้
ประเภท: ยาตัวนี้ปลอดภัยในการรักษาโรคเบื้องต้นเกี่ยวกับทางเดินอาหาร และออกฤทธิ์ได้ดีกับแบคทีเรียกลุ่มอื่นๆ รวมถึงเชื้อบิดซึ่งถือเป็นโปรโตซัวที่ทำให้เกิดแผลในทางเดินอาหารทำให้อึมี เลือดปน
ใช้รักษาอาการ: ใช้รักษาโรคที่เกิดจากเชื้อโปรโตซัวหรือโรคบิด อาการของโรคท้องเสีย ถ่ายเป็นมูกเลือดและโรคแคงเกอร์ มักเกิดในนกพิราบและนกเล็กบางสายพันธุ์เช่นฟิ้นส์7สี อาการของโรค กินอาหารแล้วผอมลงๆ อกจะแหลมและตายในที่สุด สาเหตุเกิดจากเป็นเชื้อราที่ทางเดินอาหาร นอกจากนี้ในนกปากขอจะมีโปรโตซัวอีกชนิดหนึ่งที่ก่อปัญหาเรื้อรัง ทำให้นกผอมลงเรื่อยๆ ซึ่งยา Metronidazole ก็ออกฤทธิ์คลอบคลุมโปรโตซัวชนิดนี้ด้วย การใช้ยาชนิดนี้ เป็นครั้งคราวจะช่วยลดปัญหาโปรโตซัวได้
การให้ยา: โดส25-50mg/1ก.ก. วันละครั้ง ในกรณีที่จับนกป้อนยาได้ หากนกที่ไม่สามารถจับป้อนได้ให้ใช้ละลายยาให้นกกินน้ำเอง ครึ่งเม็ด125mg/น้ำ100ซี.ซี.
หมายเหตุอื่นๆ: ซื้อได้ที่ร้านขายยาทั่วไป

ชื่อยา: poly-oph
ประเภท: ยาหยอดตา - แก้อักเสบ
ใช้รักษาอาการ: ในกรณีที่ยุงกัดหรือติดเชื้อแบคทีเรีย สามารถต่อต้านเชื้อแบคทีเลียทั้งแกรมบวกและลบได้
การให้ยา: หยอดตา
หมายเหตุอื่นๆ: -

ชื่อยา: ไมโครสตาติน ชื่อการค้า (mycostatin)
ประเภท: ยาต้านเชื้อรา
ใช้รักษาอาการ: สาเหตุการเกิดโรคคือป้อนอาหารที่ข้นเกินไปและปริมาณมาก ทำให้เกิดเชื้อราที่กระเพาะพัก ต้องดูดอาหารเก่าออกให้หมดแล้วให้ยา
การให้ยา: โดส3ซ.ซี./1ก.ก. วันละ4ครั้งก่อนอาหาร5-10นาที 2-3วัน
หมายเหตุอื่นๆ: มักใช้เฉพาะกับนกลูกป้อน

ชื่อยา: Bio+12
ประเภท: ยาปฏิชีวนะโบราณที่ไม่ค่อยแรงมาก และมีวิตามินบี 12 ผสมร่วมกับตัวยา มีตัวยาออกฤทธิสำคัญคือ Erythromycin
ใช้รักษาอาการ: แนะนำให้ให้ยาตัวนี้ในบางกรณีเพื่อป้องกันโรค เช่นในช่วงที่ฝนตกบ่อยๆ ให้ติดต่อกันสามวันเป็นอย่างน้อย
การให้ยา: ขนาดยาที่ให้สามารถดูข้างซองได้เลย
หมายเหตุอื่นๆ: -

ชื่อยา: KIALEXIN
ประเภท: ตัวยา CEPHALEXIN เป็นยาลดอาการติดเชื้อในทางเดินหายใจและปอด
ใช้รักษาอาการ: ใช้ตอนเมื่อนกเกิดอาการสำลักอาหารเข้าในหลอดลม โดยนกจะมีอาการสำลักอาหาร ( อ้าปากหายใจเหมือนหอบ แลบลิ้นออกมา )
การให้ยา: ตัวยาเป็นผง วิธีใช้ผสมน้ำ ให้เช้า / เย็น ขนาดอิเล็คตัสขนหนาม หรือกระตั้วมีเดียม ใช้ 1 ช้อนคนกาแฟ ( MAC ) ให้ติดต่อกัน 7 - 10 วัน
หมายเหตุอื่นๆ: -


2. วิธีเก็บรักษายา และ ข้อมูลทั่วไปของยาที่ควรรู้

ส่วน ใหญ่เรื่องการเก็บรักษายา ก็ดูข้างกระปุกหรือซองได้เลยครับ ให้หาคำว่า Expiry date หรือ Exp. date หรืออาจจะเขียนว่า วันหมดอายุ หรือวันสิ้นอายุ ส่วนใหญ่ก็จะอยู่ที่ฉลากที่แปะมาข้างกระปุก หรือไม่ก็ตรงฝา นอกจากนี้ก็ก็ดูหากยาเปลี่ยนสีก็เลิกใช้ไม่ว่ายาเม็ดหรือยาน้ำ โดยทั่วไปก็ควรเก็บยาในที่ที่ไม่ชื้น และอุณหภูมิไม่สูงเกินไป

สำหรับบางคนที่ใช้ยาที่เป็นชนิดผงผสมน้ำป้อน (ขวดมักจะเป็นสีชา) หลังผสมแล้วควรเก็บในตู้เย็น ซึ่งใช้ได้ไม่เกิน 1 สัปดาห์)


3. อุปกรณ์ที่เกี่ยวกับการรักษาที่ควรมีติดบ้านหรือสำรองไว้

เพิ่มเติมเกี่ยวกับเรื่องของ น้ำยาฆ่าเชื้อสำหรับล้างกรงนก
อ่านได้จากกระทู้ http://www.siamphoenix.com/2008/htdoc ... php?topic_id=2001&forum=1

ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดนก
อ่านได้จากกระทู้ http://www.siamphoenix.com/2008/htdoc ... php?topic_id=1976&forum=1


4. การรักษาอาการเบื้องต้น
ลักษณะอาการของนกป่วยในด้าน...
1. ทางเดินหายใจ
อาการ: นกอาจจะมีอาการจาม อ้าปากหายใจ หรือมีน้ำมูกเขรอะจมูก สำหรับนกปากขอนั้น จะมีเชื้อโรคชนิดหนึ่งที่ค่อนข้างจำเพาะในนกปากขอคือไข้หวัดนกแก้ว (Psittacosis)
ยาที่แนะนำ: Doxycycline ยาตัวนี้เป็นยาปฏิชีวนะที่ออกฤทธิ์กว้าง (Broad spectrum) จึงนิยมให้ในโรคทางเดินหายใจอื่นๆด้วย ซึ่งเป็นยาที่ค่อนข้างปลอดภัย จึงแนะนำให้มีทุกครัวเรื่อน

2. ทางเดินอาหาร
อาการ: สังเกตจากอึนก ดูในเบื้องต้นว่าเหลวกว่าปกติไหม ปกติอึนกจะแบ่งเป็นสามส่วน ได้แก่ส่วนที่เป็นเนื้อของอึ ซึ่งจะมีสีต่างกันขึ้นกับอาหาร ส่วนที่สองคือส่วนปัสสาวะ ซึ่งจะเป็นของเหลว มีปริมาณไม่มากเนื้องจากนกไม่มีกระเพาะปัสสาวะ และส่วนสุดท้ายก็จะเป็นส่วนสีขาว ซึ่งเป็นส่วนที่เป็นยูเรต เป็นรูปแบบหนึ่งของการขับปัสสาวะในนก นอกจากให้ดูลักษณะว่าเหลว หรือไม่แล้ว ให้ดูว่ามีสีขาวมากเกินกว่าปกติไหม และมีสีแดงปนอยู่หรือไม่ ซึ่งหากมีสีแดงก็จะเกิดจากการมีเลือดออกในทางเดินอาหารส่วนปลาย ซึ่งเรามักจะนึกถึงบิด นอกจากนี้ก็ต้องดูที่กระเพาะพัก (Crop) ด้วย ว่านกสามารถย่อยอาหารได้ปกติหรือไม่
ยาที่แนะนำ: ยาในทางเดินอาหารที่แนะนำให้ใช้เบื้องต้นคือ Metronidazole


***การให้ยา โดยส่วนมากมักจะให้โดยตรง ยกเว้นในกรณีที่นกโตแล้ว ไม่สามารถป้อนได้ก็ต้องผสมน้ำให้กิน(แต่ไม่ควรผสมน้ำทิ้งไว้เกิน10-12ชม.คือเช้าละลายน้ำ-เย็นเทน้ำยาทิ้ง)

การติดเชื้อของระบบทางเดินหายใจ

- การติดเชื้อของระบบทางเดินหายใจที่เกิดจากการ mycoplasms, E.coli, Haemophilus gallinarium หรือ pasteurellae

- จำหน่ายในรูปแบบผงสำหรับการรักษาทางน้ำดื่มและในรูปแบบแคปซูลสำหรับการรักษาของนกแต่ละ

ปริมาณ:
1 ซองใน 2 ลิตรของน้ำดื่ม 3-5 วัน